មេរៀនទី៣. ក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធិទូទៅ

មេរៀនទី៣. ក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធិទូទៅ

I.       និយមន័យ

     ក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធិករទូទៅ គឹជាកិច្ចសន្យារវាងបុគ្គលពីរនាក់ ឬ ច្រើនដែលដាក់រួមគ្នានូវ ទ្រព្យសម្បត្តិ ចំណោះដឹង ឬ សកម្មភាពរបស់បុគ្គលទាំងនោះដើម្បីប្រកបពាណិជ្ជកិច្ចរួមគ្នាក្នុង គោលបំណងស្វែងរកប្រាក់ចំណេញ ។

II.    ការបង្កើតក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធិ

ក.អត្ថិភាពនៃក្រុមហ៊ុនបង្កើតឡើងដោយកិច្ចសន្យា (ម.៨  - ៩ ច្បាប់សហគ្រាសពាណិជ្ជកម្ម ២០០៥)

          ត្រូវធ្វើឡើងតាមរយៈកិច្ចសន្យា ដែលមានទម្រង់ពីរ៖

                   ១.ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ

                   ២.ឬ ដោយផ្ទាល់មាត់

          ប្រសិនបើកិច្ចសន្យាធ្វើជាលាយលក្ខណ៍អក្សារ សហកម្មសិទ្ធិករទាំងអស់ត្រូវចុះហត្ថលេ ខាលើកិច្ចសន្យានោះ​។

ខ.អត្ថិភាពនៃក្រុមហ៊ុនបង្កើតឡើងដោយតុលាការ

          តាមផ្លូវតុលាការនេះធ្វើឡើងតែក្នុងករណី ដែលក្រុមហ៊ុនបង្កើតឡើងមានភាពមិនច្បាស់ លាស់ ។ ជាពិសេសភាគីទាំងអស់មានគោលបំណងក្នុងការបង្កើតក្រុមហ៊ុនដែរ ឬ ទេ?

·         បើក្នុងករណី មានបុគ្គលពីរ ឬច្រើននាក់ កាន់កាប់ទ្រព្យរួមគ្នា បានព្រមព្រៀងក្នាចែក រំលែកប្រាក់ចំណេញដែរ ឬទេ?

·         បុគ្គលពីរ ឬច្រើន បានទទួលនូវប្រាក់ចំណេញដែលបានមកពីការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម ហើយ តែពួកគេមានសិទ្ធិចូលរួមកាន់កាប់ទ្រព្យសម្បត្តិ ដើម្បីបង្កើតប្រាក់ចំណូលដែរ ឬទេ?

គ.នីតិបុគ្គលលក្ខណៈ សញ្ជាតិ និង នាមករណ៍

        ១.នីតិបុគ្គលលក្ខណៈ

                   សហកម្មសិទ្ធិករទូទៅមានសិទ្ធិ និងនីតិបុគ្គលលក្ខណៈចាប់តាំងពីពេលដែលបាន ចុះបញ្ជីពាណិជ្ជកម្មស្របច្បាប់ស្តីពីវិធានពាណិជ្ជកម្ម និងបញ្ជីពាណិជ្ជកម្ម ។ សិទ្ធិនោះមានដូច ខាងក្រម៖

                   .ជាម្ចាស់អចលនទ្រេព្យ និង ចលនទ្រព្យក្នុងនាមក្រុមហ៊ុន

                   .ធ្វើសកកម្មភាពពាណិជ្ជកិច្ចក្នុងមានក្រុមហ៊ុន

                   .ចុះកិច្ចសន្យាក្នុងនាមក្រុមហ៊ុន

                   .ប្តឹង ឬត្រូវគេប្តឹងក្នុងនាមក្រុមហ៊ុន

        ២.សញ្ជាតិ

                             ក.ក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធិទូទៅ មានទីស្នាក់ការចុះបញ្ជី និងទីកន្លែងធ្វើអាជីវកម្ម នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។

                             ខ.អត្ថប្រយៅជន៍របស់ក្រុមហ៊ុន ត្រូវកាន់ចាប់ពី ៥១% ដែលត្រូវកាន់កាប់ដោយ រូបវន្ត័បុគ្គល ឬនីតិបុគ្គលដែលមានសញ្ជាតិខ្មែរ ។

          ៣.នាមករណ័

                   នាមករណ៍របស់ក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធិករទូទៅ  ត្រូវដាក់បញ្ចូលនាមរបស់សហ កម្មសិទ្ធិទូទៅម្នាក់ ឬច្រើននាក់ ។​ ហើយនៅពីខាងក្រោយ ឬខាងក្រោមនាមករណ៍ត្រូវដាក់ពាក្យ ថា៖ សហកម្មសិទ្ធិទូទៅ ។

          ឃ.ការចុះបញ្ជី និងការតម្កល់ទុកឯកសារ

                   សហកម្មសិទ្ធិករទូទៅទាំងអស់ត្រូវមានការទទួលខុសត្រូវ ក្នុងការចុះបញ្ជីពាណិជ្ជកម្ម នៅក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម។  និងការតម្កល់ឯកសារ និងការចុះផ្សារ ។

                   ជំហានទី១៖

                             ពិនិត្យនាមករណ៍នៅនាយកដ្ឋានចុះបញ្ជីពាណិជ្ជកម្មរយៈពេល ១០ នាទី។ បញ្ចូលឈ្មោះ សហកម្មសិទ្ធិករម្នាក់ ឬច្រើននាក់

                   ជំហានទី២៖

                             ត្រូវមានឯកសារ សំរាប់ចុះបញ្ជីនៅក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម មានដូចជា ពាក្យសុំគំរូ(ក) ៣ ច្បាប់  អត្តសញ្ញាណបណ្ណ័ ឬ លិខិតឆ្លងដែន (មានចុះហត្ថលេខា និងផ្តឹតស្នាម មេដៃ ៣ ច្បាប់)  ។ រូបថត ៤គុណ ៦ ៣ សន្លឹក ។  លិខិតធានាពីធានាគារ និងដើមទុន អប្បរមា ៤ លានរៀល ១ ច្បាប់ ដើម  ។ កិច្ចសន្យាក្រុម ហ៊ុនមានចុះហត្ថលេខាសហកម្មសិទ្ធិករទាំងអស់ ៣ ច្បាប់ ។ កម្រៃចុះបញ្ជីជាផ្លូវការ ៤២០០០០ រៀល ។ កម្រៃរដ្ឋបាលលុបឈ្មោះ ១២០០០០ រៀល ។

                   ជំហានទី៣៖

                             សហកម្មសិទ្ធិទាំងអស់ត្រូវទៅបង្ហាញខ្លួន នៅក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ឬសាខាពា ណិជ្ជកម្ម  ដើម្បី ចុះហត្ថលេខាលើបែបបទ ដើម្បីចេញវិញ្ញាបនបត្របញ្ជីពាណិជ្ជកម្ម ។

                   ជំហានទី៤

                             វិញ្ញាបនបត្រត្រូវចេញជូន រយៈពេល ១០ ថ្ងៃ នៅសាខា ពាណិេជ្ជកម្មខេត្ត ក្រុង    ។ វិញ្ញបនបត្របណ្តោះអាសន្នចេ ញ ជូនរយៈពេល ៥ ថ្ងៃ នៅក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម។    វិញ្ញបនបត្រមាន     សុពលភាពតែ កំឡុងពេល ៣០ ថ្ងៃ ប៉ុណ្ណោះ ។

                   ជំហានទី៥

                             នាយកដ្ឋានចុះបញ្ជីពាណិជ្ជកម្ម ត្រូវរៀបចំធ្វើត្រាជូន ក្រុមហ៊ុនទើបនឹងបង្កើតថ្មី     នេះ ស្របតាមគំរូអនុមត័របស់ក្រសួងពាណិជ្ជលកម្ម ។

III. ការប្រតិបត្តិការនៃក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធិទូទៅ

១.ការបង់ភាគទុន

          សហកម្មសិទ្ធិករទូទៅទាំអស់ បង់ភាគទុនជា សាច់ប្រាក់  ជាវត្ថុត្រូវវាយតំលៃ ជាសាច់ ប្រាក់   ជាសេវា (ជាចំណេះដឹង សកម្មភាពផ្សេងៗ មិនមែនប្រើអំណាចទេ) ។ ទ្រព្យដែល សហកម្មសិទ្ធិករទូទៅទាំអស់ បានដាក់ជាទ្រព្យក្រុមហ៊ុន ។ ការវាយតំលៃជាសាច់ប្រាក់ មិនត្រូវ រាប់បញ្ចូលនូវភាគទុនជាចំណោះដឹង ជាសេវា និង ជាសកម្មភាពឡើយ។ ដើមទុនត្រូវគណនា ជារូបិយវត្ថុជាតិ ។

          ២.ការទទួលប្រាក់ចំណេញ និងការខាតបង់

          សហកម្មសិទ្ធិករទូទៅម្នាក់ៗ មានសិទ្ធិទទួលប្រាក់ចំណេញ និង រួមចំនែកទទួលការសង ក្នុងការខាតបង់ ។ ការបែងចែង ក្នុងការទទួលប្រាក់ចំណេញ និង ការទទួលខុសត្រូវក្នុងខាតបង់ សមាមាត្រគ្នា លុះត្រាតែមានចែងក្នុងកិច្ចសន្យារបស់ក្រុមហ៊ុន ។ សហកម្មសិទ្ធិករទូទៅទាំអស់ រួមគ្នាដោយគ្មានកម្រិតទទួលខុសត្រូវក្នុងការខាតបង់ទ្រព្យសម្បត្តិក្រុមហ៊ុន ។

៣.ការទទួលខុសត្រូវ សងការខូចខាតរបស់សហកម្មសិទ្ធិករ

          សហកម្មសិទ្ធិករទូទៅម្នាក់ៗ ត្រូវមានការទទួលខុសត្រូវនូវរាល់កំហុសឆ្គងរបស់ខ្លួន ។ បើការខូចខាតកើតឡើងដោយមានភាពស្មោះត្រង់ ដូចជាពេលចុះប្រតិបត្តិការការងារក្រុមហ៊ុន មានសិទ្ធិទូទាត់ប្រាក់សំណងការខូចខាតឲ្យ ។   

៤.ប្រាក់បៀវត្សរបស់សហកម្មសិទ្ធិករ

          សហកម្មសិទ្ធិករទូទៅទាំអស់ំិនបានទទួលនូវប្រាបៀវត្សទេពិការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម ក្នុង ក្រុមហ៊ុនឡើយ ។

៥.សហកម្មសិទ្ធិករថ្មី

          មុនចូលជាសហកម្មសិទ្ធិករថ្មីបាន លុះត្រាតែមានការយល់ព្រមពី សហកម្មសិទ្ធិករទូទៅ ទាំង អស់ជាមុនសិន ។  សហកម្មសិទ្ធិករម្នាក់អាចមានសិទ្ធិផ្ទេរផលប្រយៅជន៍របស់ខ្លួនទៅឲ្យ អ្នកទទួល បានដោយមិនបាច់មានការអនុញ្ញាត្តិពីសហកម្មសិទ្ធិករទូទៅទាំងអស់ទេ។

៦.ការអស់សិទ្ធិជាសហកម្មសិទ្ធិករទូទៅ

·         បានផ្ទេរផលប្រយោជន៍របស់ខ្លួន

·         ទទួលមរណៈភាព

·         ដាក់ក្រោមការពិនិត្យក្សយ័ធន

·         អនុវត្តសិទ្ធិដកខ្លួនចេញ

·         បណ្តេញចេញពីក្រុមហ៊ុន

·         សាលក្រមតុលាការឲ្យដកខ្លួនចេញ

IV. ការរំលាយ និងការជំរះបញ្ជីក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធិទូទៅ

ក.មូលហេតុមានចែងក្នុងកិច្ចសន្យា

·         អាជីវកម្មត្រូវបានបញ្ចប់

·         គ្មានលទ្ធភាពធ្វើអាជីវកម្មបន្ត

·         តាមការព្រមព្រៀងរបស់កម្មសិទ្ធិករទាំងអស់

ខ.តុលាការ

·         មូលហេតុស្របច្បាប់

·         ធ្វើការជម្រះបញ្ជី

·         សហកម្មសិទ្ធិករទូទៅមិនអាចបន្តត្រូវជំនួសដោយសហកម្មសិទ្ធិករផ្សេងរយៈពេល១២០ ថ្ងៃ ។

______________